Witamy na nowej wersji forum. Jeżeli masz problem z zalogowaniem, wyślij maila na gbg@gorybezgranic.pl lub za pomocą formularza na dole strony.
INFORMACJE O NOWYM FORUM
RELACJA CZERWCA
ZDJĘCIE CZERWCA

Bieszczady są upalne. I zielone. I autostopowe.

Relacje z Beskidów od bieszczadzkich połonin po Beskid Śląsko-Morawski.
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-08, 23:08

W połowie, przed długim weekendem. Wtedy jeszcze nic nie wisiało.
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
Awatar użytkownika
Wiolcia
Posty: 3458
Rejestracja: 2013-07-13, 19:14
Kontakt:

Postautor: Wiolcia » 2019-08-11, 13:34

Aż dziw, że autostop tak dobrze działa w dzisiejszych czasach i że ludzie wykazują jeszcze troskę o los turysty...
W Woli Michowej zachował się też stary cmentarz grekokatolicki, przy bocznej drodze w stronę Zubeńska. A tego pomnika milicjantów to szukałam, bo według mapy przy głównej drodze miał stać i nic! I dopiero potem przyszła refleksja, że pewnie usunięto, bo nieprawomyślni byli...
A zielone Bieszczady to jedna z najfajniejszych ich odmian. I właśnie czerwiec to kulminacja tej zieloności, więc dobrze, że upały nie zrobiły Ci niemiłego psikusa :).
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-11, 21:39

Wiolcia pisze:Aż dziw, że autostop tak dobrze działa w dzisiejszych czasach i że ludzie wykazują jeszcze troskę o los turysty...

byłem mile zdziwiony i kolejnego dnia jeszcze sobie pojeździłem ;)

A zielone Bieszczady to jedna z najfajniejszych ich odmian.

potwierdzam :)
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
Awatar użytkownika
Piotrek
Posty: 10915
Rejestracja: 2013-07-06, 21:45
Lokalizacja: Żywiec-Sienna
Kontakt:

Postautor: Piotrek » 2019-08-11, 22:03

Ciekawy kontrast - z jednej strony wielkie zdziwienia na widok turysty z dużym plecakiem (jako anachronizm z dawnych lat), a z drugiej łatwość złapania stopa, co akurat kojarzy się właśnie z dawniejszymi czasami.
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-11, 22:19

Stopem jeżdzą jednak także nie-turyści, więc część osób jest przyzwyczajona. Albo chcieli poobcować z dziwolągiem :D
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
Awatar użytkownika
sprocket73
Posty: 5644
Rejestracja: 2013-07-14, 08:56
Kontakt:

Postautor: sprocket73 » 2019-08-11, 23:01

W końcu góry! Bieszczady są piękne.
Ciemne chmury burzowe są zajebiste.

Wychodek przy Chatce Puchatka wspominam jako ekstremalny. Nie dałem rady podejść na bliżej niż 10 metrów. Może to była kwestia kierunku wiatru ;)
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-18, 23:14

Lutowiska to dawne miasteczko nad potokiem Smolnik. Kiedyś większość mieszkańców stanowili Żydzi, obecnie można w nich obejrzeć kilka mniej lub bardziej ciekawych zabytków.
Obrazek

Ale zaraz, zaraz, co ja w ogóle robię w Lutowiskach? Przecież one nawet nie leżą w Bieszczadach tylko w Górach Sanocko-Turczańskich (granicą jest wspomniany Smolnik). A plan miałem zupełnie inny, bo chciałem w końcu przejść Bukowe Berdo. To właściwie był początkowo główny cel wyjazdu, który z przyczyn logistycznych zostawiłem sobie na koniec. Niestety, wczoraj załamała się pogoda, w nocy sporo lało i rano też nie wyglądało to optymistycznie. Dodatkowo jedna parka urządziła wszystkim w pokoju pobudkę trzaskając, szeleszcząc, nawołując i zadając sobie głośno pytania w stylu:
- Masz ochotę na ciepły kisiel?
Wieczorem pytałem się dokąd chcą iść. Do Ustrzyk. Ale Dolnych.
- To dość daleko - zauważyłem.
- W osiem godzin damy radę.
Wydawało mi się, że w więcej, ale nie jestem aż takim specjalistą, więc nie komentowałem. Po powrocie do domu z ciekawości zajrzałem na internetowe mapy: szlakami to prawie 60 kilometrów, a szacowny czas przejścia... 18 godzin. Noo, jeśli skrócą o dychę, to chyba mistrzowie świata!

Po śniadaniu akurat nie padało, więc stwierdziłem, że zaryzykuję połoninę, ale ledwo wyszedłem na dwór to gdzieś blisko rąbnął piorun i znowu się rozlało.
Obrazek

Trudno, trzeba wprowadzać przygotowany zawczasu plan awaryjny: zamiast gór będzie zwiedzanie w dolnych partiach.

Autobus wiezie mnie w kierunku Ustrzyk większych. Kilka osób wychodzi przy początku szlaku na Bukowe. Oby mieli dobre ciuchy przeciwdeszczowe.

Gdy wysiadam w Lutowiskach to leje mocniej, na szczęście potem ponownie przestaje. Tak się składa, że przystanek znajduje się tuż obok starego cmentarza.
Obrazek

Należał do unitów, ale chowano na nim także katolików rzymskich, m.in. policjantów (musieli to być Polacy, bowiem Rusinów, tak jak i Ukraińców, w międzywojennej Polsce traktowano jako obywateli drugiej kategorii i nie dopuszczano do takich stanowisk).
Obrazek

Zachowało się kilkanaście starszych nagrobków, w tym jeden dziecięcy ze zdjęciem.
Obrazek
Obrazek

Przy bramie umieszczono makietę cerkwi. Wybudowana w narodowym stylu ukraińskim przetrwała wywózki, ale już nie PRL. Opuszczona, zaniedbana i rozebrana ostatecznie dopiero w 1980 roku. Miejsce, gdzie stała jest łatwo rozpoznawalne.
Obrazek
Obrazek

Idę do centrum. Lutowiska są najludniejszą (obok Ustrzyk Dolnych) polską miejscowością, która przez 6 lat znajdowała się w granicach Związku Radzieckiego (pod nazwą Szewczenko/Шевченко). Powróciła do Polski w 1951 roku w wyniku największej w powojennej Europie wymiany granic. Sowieci wzięli sobie bogate w węgiel tereny obok Sokala, a w zamian oddali zalesiony fragment pogranicza bieszczadzkiego. Gospodarczo nie było to dla Polski korzystne, ale dzięki temu dzisiaj zamiast kolejnych nierentownych kopalń i zdegradowanego środowiska ma więcej gór... Tylko dla ludzi to był kolejny dramat: Bojków i Ukraińców wywieziono nad Dniestr, a tutaj trafiła część wyrzuconych z Sokala i okolic.

Tu i ówdzie można zobaczyć ślady poprzednich epok: drewnianą zabudowę (kiedyś hotel i szkoła żydowska) oraz nieczynny zakład Igloopolu.
Obrazek
Obrazek

Z synagogi zostały tylko fragmenty ścian. Przez wiele lat ruiny traktowano jak wysypisko śmieci i miejsce imprez, teraz jest wysprzątane.
Obrazek

Najbardziej okazałym budynkiem wioski jest neogotycki kościół katolicki.
Obrazek
Obrazek

W Lutowiskach można się zaopatrzyć także w niezbędne dla każdego futra, ciupagi oraz oscypki. Albo ktoś te sery przywozi z Podhala lub Beskidów zachodnich albo okłamuje klientów.
Obrazek

Na krótką chwilę wychodzi słońce...
Obrazek

...lecz rychło wracają chmury, a ja odbijam trochę w bok, aby zobaczyć kirkut. Określany jako "największy w polskich Bieszczadach" (choć w nich nie leży - to dopiero fenomen!).
Obrazek

Faktycznie jest duży, ale tak zarośnięty, że macewy ledwo wystają. W ogóle widać ich niewiele. Co ciekawe, nie wiadomo ile dokładnie ich przetrwało. Rozrzut w ilości jest spory - od 100 do 1000...
Obrazek
Obrazek

Powyżej cmentarza znajduje się punkt widokowy "Panorama Korony Bieszczadów". Po tak szumnej nazwie spodziewałem się czegoś spektakularnego, a nie jakieś Wołkowe Berdo czy Kańczowa...
Obrazek
Obrazek

Schodzę do głównej drogi i staję tuż za tablicą z nazwą "Lutowiska". Do najbliższego autobusu w kierunku Ustrzyk mam kilka godzin, szkoda czasu na siedzenie w jednym miejscu. Pora na łapanie stopa :).

Nie poszło tak błyskawicznie jak w poprzednie dni, musiałem z 5 albo może i 10 minut postać. Zabrał mnie właściciel własnego schroniska, bodajże z Tarnawy Niżnej. Wypytywał o warunki i ceny w "Kremenarosie", zawodowa ciekawość :D.

Poprosiłem, aby wysadził mnie w Smolniku (Смільник). Ten z początku wyjazdu leżał nad Osławicą, a dzisiejszy nad Sanem. Wróciliśmy w Bieszczady.
Obrazek

Wioska w dawnej formie przestała istnieć po jej "odzyskaniu" od ZSRR. Ocalał jednak najważniejszy obiekt - cerkiew z 1791 roku. Aby do niej dojść trzeba się wdrapać po betonowych płytach.
Obrazek

Widoki na dolinę bardzo przyjemne.
Obrazek
Obrazek

Ale miała być cerkiew. No i jest - piękna, drewniana, bojkowska.
Obrazek

Ostatnio napomknąłem, iż Bojkowie stali na niższym poziomie rozwoju niż Łemkowie. Pod pojęciem "rozwoju" miano na myśli kulturę, architekturę, a także postrzeganie świata czy świadomość przynależności narodowej. To zapóźnienie szacowano nawet na cały wiek. Z tego też powodu ich świątynie wyglądały zupełnie inaczej niż rusińskich sąsiadów. Niby bardziej prymitywnie. Moim jednak zdaniem cerkwie w stylu bojkowskim są nawet ładniejsze niż w łemkowskim! Zwłaszcza, że na terenie Polski prawie ich nie ma, przetrwało ledwie kilka (naliczyłem tylko 4)!
Obrazek

Cerkiew nie posiada oryginalnego wyposażenia, to efekt wieloletniej dewastacji. Zachowały się fragmenty polichromii. Nie przeszkodziło to wpisaniu jej na Listę Dziedzictwa UNESCO, co przyciąga turystów. Przez czas mojego postoju pojawiło się tutaj kilka samochodów, również na zagranicznych blachach.
Obrazek
Obrazek

Niewielki przycerkiewny cmentarz. Tak w ogóle cerkiew jest dzisiaj filialnym kościołem katolickim.
Obrazek

Znowu schodzę do głównej drogi i maszeruję niecały kilometr do skrzyżowania z szosą na Dwerniczek. Tam łapię drugiego dzisiejszego stopa - tym razem chłopaka i dziewczynę, którzy chcą wspiąć się jeszcze o tej porze na Bukowe Berdo. Jadą do Mucznego, więc wyskakuję w Stuposianach (Ступосяни, w latach 1977-81 Łukasiewicze).

W tym przypadku z pierwotnej miejscowości nie przetrwało właściwie nic poza nazwą i resztkami cmentarza.
Obrazek

Wielki krzyż stoi w miejscu, gdzie kiedyś wznosiła się ku niebu cerkiew. Też drewniana i w stylu bojkowskim, o kilka lat starsza od tej w Smolniku. Zburzono ją w 1946 roku, ludność znalazła się za Bugiem.
Obrazek
Obrazek

Ponownie muszę cofnąć się do trasy wojewódzkiej. Przechodzę nad Wołosatym, brudnym i wzburzonym.
Obrazek
Obrazek

Staję na przystanku, trzecia tego dnia podwózka to kwestia maksymalnie 10 minut. Zabiera mnie wesołe, starsze towarzystwo (część z Ustronia, część z Ełku), które widziało mnie już pod cerkwią w Smolniku.
- Dużo pan jeździ w Bieszczady?
- Staram się być chociaż jeden raz w roku - odpowiadam.
- Ooo, to pan je musi uwielbiać, że tak często! - słyszę.
A mnie wydawało się, że to zdecydowanie za rzadko ;).
Z kolei kierowca chce wiedzieć, czy byłem już na Tarnicy i na Rawce. Bo jemu bardzo się tam podobało.
- A kiedy pan tam był? - dopytuję.
- Latem... 1980 roku...

Nie jadę z nimi długo, proszę o wysadzenie w Pszczelinach (Пщеліни). Nieduża, niezbyt interesująca wioska. Ale mają sklep, w którym zjadam obiad w wersji turystycznej.
Obrazek

Jest już godzina 15-ta, więc spokojnie mógłbym próbować dostać się do Ustrzyk i skończyć dzisiejsze wałęsanie się, ale jednak coś nie daje mi spokoju... Połonina Caryńska. Wiem, że pogoda kiepska, lecz ciągle myślę, że może podskoczyłbym jeszcze na jakiś szlak.

Znowu staję na przystanku i macham ręką. Tym razem chyba najdłużej, bo powyżej 10 minut. Zatrzymuje się dość dziwna para: gdy próbuję otworzyć drzwi od strony pasażera aby się spytać, czy mnie podwiozą, to siedząca tam kobieta krzyczy niemal w panice... Ostatecznie ładuję się do tyłu - mój dziesiąty autostop podczas tego wyjazdu! Jubileusz :D!

Auto opuszczam w Widełkach. Niestety, obok pola biwakowego ciągle działa kasa i muszę opłacić haracz parkowi narodowemu! W zamiast dostaję mocno zniszczony szlak bez jednego mostku, a do przekraczania wezbranych strumieni służą... pieńki drewna. Śliskie jak cholera. Dość szybko moczę buty...
Obrazek
Obrazek

Bez większej przyjemności docieram na Przysłup Caryński, gdzie stoi "Koliba Studencka", która tak przypomina obiekt studencki jak FSO Syrena nowoczesny samochód. Warszawiacy wybudowali sobie pensjonacik.
Obrazek

Plusem jest panorama okolic Tarnicy. Wygląda na to, iż tam przebłyskuje trochę słońca!
Obrazek
Obrazek

Po krótkim odpoczynku ruszam dalej. Po wyjściu z lasu pojawia się mgła. To było do przewidzenia.
Obrazek

Po godzinie osiągam szczyt Połoniny Caryńskiej. Widoki wymiatają, ale przynajmniej pypcia mam zdartego :D.
Obrazek

Jestem tu trzeci raz i drugi, kiedy mam taką pogodę. Ta dzisiejsza wizyta to chyba jedna z moich mniej sensownych górskich wędrówek :P. Oczywiście zakładając, że jakiejś wyjście na szlak może być bezsensowne...

Na połoninie mocno wieje i piździ, więc bez zbędnych ceregieli idę w dół czerwonym szlakiem na Ustrzyki. W lesie błogosławię drewniane schody, tak często przeklinane przez innych - gdyby nie one to na pewno zaliczyłbym kilka wywrotek.
Obrazek

Już na płaskim znowuż moczę buty, gdyż kładki są porozwalane i częściowo podtopione.
Obrazek
Obrazek

Ustrzyki Górne ponownie wyglądają jak wymarła miejscowość. Nie tylko "Kremenaros", ale także inne lokale. Niby jacyś ludzie się kręcą, ale wszystko to sprawia wrażenie pustki. Zawsze tu tak mam... Wieczór będzie samotny, z piwem i lekturą.

W kolejny dzień zwijam się raniutko, aby zdążyć na autobus w kierunku domu. Okoliczne góry jeszcze są w chmurach, lecz wkrótce zacznie pojawiać się na nich słońce...
Obrazek
Obrazek
Awatar użytkownika
Adrian
Posty: 9554
Rejestracja: 2017-11-13, 12:17

Postautor: Adrian » 2019-08-19, 17:49

Na dwóch cmentarzach byliśmy, w Wołosatem i pod Caryńską, jak się wchodzi na szlak, ale najbardziej interesujący jest ten żydowski, zarośnięta brama ma swój klimat, jeszcze tam wrócimy.
Sklep w Pszczelinach to taki mały hipermarket, wszystko tam znajdzie 😉
Widoki mimo niepogody fajne 👍

Na zdjęciu z zakupami jest też jedzenie, to tak żeby Ceper się nie czepiał, że tylko płyny przyjmujesz 😝
Ostatnio zmieniony 2019-08-19, 17:58 przez Adrian, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
ceper
Posty: 8598
Rejestracja: 2014-01-02, 11:33

Postautor: ceper » 2019-08-19, 18:10

Mapę zapasową też w spożywczaku kupił. Na wszelki wypadek, gdy nie ma się mapy w smartfonie. :)
Bo kto ma, temu będzie dodane, i nadmiar mieć będzie; kto zaś nie ma, temu zabiorą również to, co ma. /Mt 13,12/
Enjoy your life-never look back. Jest dobrze, a będzie jeszcze lepiej.
laynn

Postautor: laynn » 2019-08-19, 21:37

Takie mokre Bieszczady pamiętam z pierwszego pobytu w nich :D
Gór Ski
Posty: 484
Rejestracja: 2018-05-08, 11:14
Lokalizacja: Katowice

Postautor: Gór Ski » 2019-08-20, 08:25

FasolaNaSzlaku pisze:Takie to dziś czasy mamy iż dla co raz większej rzeszy spotkać turystę z plecakiem jest jak spotkanie dinozaura na szlaku ... coś niesamowitego i niemożliwego . Tylko czekaj aż zaczną ci robić zdjęcia ... na pamiątkę , bo "ustrzelili" na zdjęciu ginący gatunek plecakowca .


Nie przesadzałbym wystarczy pojechać nieco dalej na południe na Głównym grzbiecie Wiekiej Fatry Niżnych Tatr czy Rudohoriach zdecydowaną większość stanowią Turyści z szafami na plecach tam idąc z małym plecakiem wygląda się dziwnie
Pudelek pisze:To jedyne miejsce na polskich połoninach, gdzie, nie łamiąc durnych przepisów parku narodowego, można oglądać początek i koniec dnia. Po to się tu idzie. Wiele osób jednak tego nie rozumie i płacze nad fatalnymi warunkami noclegowymi. Jak to w Polsce - jeśli coś dobrze działa, to musimy je spieprzyć. Park przeznaczył chatkę do remontu.


Park w drugiej próbie wybrał wykonawcę , więc kto jeszcze ma okazję niech korzysta.
Potem będzie pachnąca pościel strefa srifi itp
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-20, 19:38

Gór Ski pisze:Nie przesadzałbym wystarczy pojechać nieco dalej na południe na Głównym grzbiecie Wiekiej Fatry Niżnych Tatr czy Rudohoriach zdecydowaną większość stanowią Turyści z szafami na plecach tam idąc z małym plecakiem wygląda się dziwnie

ale my nie jesteśmy na Fatrze tylko w polskich Karpatach, a konkretnie w Bieszczadach. I pod tym względem wygląda to zupełnie inaczej.
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
Awatar użytkownika
Prezes
Posty: 1980
Rejestracja: 2013-11-11, 10:10

Postautor: Prezes » 2019-08-20, 20:32

W Bieszczadach siedziałem na początku lipca - pogoda była lepsza :)
Fajnie, że opisałeś kilka miejsc w Lutowiskach, byłem tam wiele razy, ale głównie w sklepie (jeden z lepiej zaopatrzonych w całej okolicy).

Gór Ski pisze:większość stanowią Turyści z szafami na plecach

I zawsze zadaję sobie pytanie - po co ta szafa? Na circa tydzień z noclegami w schroniskach pakowałem się w plecak 35+8, do szafy temu daleko.
Ostatnio zmieniony 2019-08-20, 20:33 przez Prezes, łącznie zmieniany 2 razy.
Awatar użytkownika
Piotrek
Posty: 10915
Rejestracja: 2013-07-06, 21:45
Lokalizacja: Żywiec-Sienna
Kontakt:

Postautor: Piotrek » 2019-08-20, 21:27

A może po prostu ilość turystów w górach zdecydowanie wzrosła więc ci "plecakowi" proporcjonalnie zajmują teraz mniejszy odsetek. I stąd wrażenie.
Bo ogólnie turystów z garbem nadal się widuje i tak po prawdzie wcale nie jest ich mało.
Awatar użytkownika
Pudelek
Posty: 8376
Rejestracja: 2013-07-08, 15:01
Lokalizacja: Oberschlesien

Postautor: Pudelek » 2019-08-20, 23:11

A jeszcze jakiś czas temu wróżono, że po górach już nikomu chodzić się nie będzie chciało...
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 21 gości